«Unikalnaje spałučeńnie dźviuch roznych tradycyj». Pry raskopkach staražytnaha Mienska vyjavili dadatkovuju liniju abarony
15.07.2024 / 21:32
Draŭlanyja fartyfikacyjnyja zbudavańni, vyjaŭlenyja padčas raskopak na haradziščy na Miency, nie majuć anałahaŭ va Uschodniaj Jeŭropie. Pra toje, čamu heta ŭnikalny pomnik, anałahaŭ jakomu niama ni ŭ Rasii, ni va Ukrainie, piša rasijskaje vydańnie Sputnik.
Fota Viktara Tałočki
U minułym hodzie ŭ chodzie maštabnaha vyvučeńnia letapisnaha Mienska navukoŭcy raskryli draŭlanyja kleci z duba, jakija ŭ Ch stahodździ ŭźviali dla abarony horada. U biahučym palavym siezonie kanstrukcyi razabrali i adpravili na kansiervacyju. Heta ŭžo dazvoliła zrabić niekalki siensacyjnych adkryćciaŭ.
Ciapier u chodzie raskopak pierad razabranymi dubovymi kleciami atrymałasia vyjavić jašče adnu liniju abarony, pra najaŭnaść jakoj navukoŭcy i nie zdahadvalisia.
«Dla Ch stahodździa dla dadzienaj terytoryi byli charakternyja abarončyja zbudavańni ŭ vyhladzie kleciaŭ, jakija tut užo daśledavali», — raskazaŭ zahadčyk adździeła archieałohii Siarednich viakoŭ i Novaha času Instytuta historyi NAN Andrej Vajciachovič.
Pavodle jaho słoŭ, pa miery taho, jak daśledavałasia terytoryja ad kleciaŭ u bok raki, była znojdziena jašče adna linija zrubaŭ, vykananych u kłasičnaj tradycyi z hakami, jakija ŭmacoŭvajuć vonkavuju ścianu.
Fota Viktara Tałočki
«Jana nie była źviazanaja z asnoŭnymi kleciami, ale za joj była adkrytaja jašče adna linija biarvieńnia, jakija ŭmacavanyja hakami, a karotkija biarviony, kab ich nie ssunuli ź miesca, zmacavanyja draŭlanymi štechielami», — źviarnuŭ uvahu historyk.
Andrej Vajciachovič rastłumačyŭ, što heta ŭžo zusim inšaja technałohija, adroznaja ad tradycyjnych kleciaŭ, jakaja bolš charakternaja dla zachodnich słavian, a nie ŭschodnich.
«Heta ŭnikalnaje spałučeńnie dźviuch roznych tradycyj uźviadzieńnia abarončych zbudavańniaŭ. Heta značyć, što žychary horada na Miency byli ŭ kursie samych sučasnych na toj momant technałohij abarončaha dojlidstva. Mabyć, u rabotach brali ŭdzieł jak miascovyja majstry, tak i pryjezdžyja, jakija i dapamahali budavać jašče adnu liniju abarony», — miarkuje archieołah.
Fota Viktara Tałočki
Pry hetym jon zrabiŭ asablivy akcent, što ŭpieršyniu ŭ historyi archieałohii va Uschodniaj Jeŭropie vyjaŭlena takoje spałučeńnie draŭlanych kanstrukcyj. «Heta novaja staronka ŭ historyi abarončaha dojlidstva», — upeŭnieny Andrej Vajciachovič.
«Heta nacyjanalny zdabytak, tamu što heta ŭnikalny pomnik, padobnaha jakomu nidzie niama», — kanstatavaŭ archieołah.
Ciapier i hetyja draŭlanyja kanstrukcyi buduć razabranyja dy adpraviacca na kansiervacyju ŭ Homiel, dzie ŭžo znachodziacca kleci z duba Ch stahodździa.
Fota Viktara Tałočki
Pa słovach navukoŭca, nastupnaje važnaje pytańnie — heta muziejefikacyja znachodak. Treba budzie vyrašyć, patrebny asobny muziej ci znachodki buduć pieradadzienyja ŭ dziejny. Mahčyma, atrymajecca znajści rašeńnie, jakoje dazvolić zachavać kampazicyju vała i fartyfikacyjnyja zbudavańni viernuć na miesca, kab pakinuć histaryčny kantekst.
«Nijakija viadomyja ŭ Biełarusi draŭlanyja abarončyja zbudavańni pa składanaści i pa mahutnaści ź imi niesupastaŭnyja», — padkreśliŭ archieołah.
Andrej Vajciachovič zaŭvažyŭ, što ŭ asnoŭnym haradziščy časoŭ Staražytnaj Rusi daśledavalisia na terytoryi sučasnych Biełarusi, Rasii i Ukrainy ŭ 60-70-ch hadach minułaha stahodździa. Tady rabilisia prosta razrezy vała, i nichto nie adkryvaŭ takija vialikija płoščy, jak ciapier u Biełarusi.
Fota Viktara Tałočki