Na minułym tydni prajšła infarmacyja, što ŭ Biełarusi jość vulica ź vielmi niezvyčajnaj amierykanskaj nazvaj — Manchetan. I takich vulic ź cikavymi ci ŭvohule niezrazumiełymi nazvami ŭ krainie niamała. Jość navat vulica, nazva jakoj składajecca z adnoj litary i adnoj ličby. Blizko.by pakapałasia ŭ kadastravych daviednikach i znajšło samyja cikavyja i samyja ekzatyčnyja varyjanty.
Pryhody inšaziemcaŭ u Biełarusi
U Biełarusi znojdziecca jašče niamała vulic, nazvanych u honar zamiežnych abjektaŭ. Čaściej za ŭsio heta, viadoma, harady-pabracimy biełaruskich haradoŭ.
Naprykład, u Žodzinie jość ni mnoha ni mała, a ceły praśpiekt Vieniśjo. Vieniśjo — heta taki haradok, pryharad Lijona ŭ Francyi, dzie znachodziŭsia zavod hruzavikoŭ Berliet.
Vieniśjo — pieršy horad-pabracim Žodzina. Tut u 1957 hodzie vypuścili samy vialiki ŭ śviecie hruzavik Berliet T100. Masa aŭtamabila — 57 ton, hruzapadymalnaść — 100 ton. Hodny supiernik dla žodzinskaha BiełAZa, jaki źjaviŭsia ŭ 1958-m.
Niahledziačy na status praśpiekta, pa vyhladzie praśpiekt Vieniśje — heta zvyčajnaja cichaja vułačka ŭ pryharadzie ci navat łakalnaja aŭtatrasa dzieści pamiž dvuma rajcentrami.
U Baranavičach jość bulvar ź vielmi niemiascovaj nazvaj Štakierau. Pryčym heta tusovačnaja vulica, na jakoj pradajuć tyja samyja baranavickija znakamityja «łodački» — fastfud z sasiskami.
Adkul uziałosia nazva? Jašče tryccać hadoŭ tamu nijakaha Štakierau tut nie było, a była całkam sabie zvyčajnaja vulica Pijanierskaja. Ale ŭ 1989 hodzie Baranavičy zaviazaŭ pabracimskija suviazi z maleńkim (kala 17 tysiač čałaviek) aŭstryjskim miastečkam Štakierau, i ŭ siaredzinie 1990-ch z prajeznaj Pijanierskaj robiać piešachodnuju Štakierau, adnačasova pieranazvaŭšy vulicu ŭ bulvar.
Darečy, niedaloka jość jašče adzin «zamiežny bulvar»: nazyvajecca Chiejnała ŭ honar horada-pabracima ź Finlandyi (prykładna 18 tysiač čałaviek).
Samaja doŭhaja vulica
Tut havorka pojdzie nie pra samuju doŭhuju pa mietražy/kiłamietražy (spojler: samaja doŭhaja vulica — Maładziožnaja ŭ Navapołacku, samy doŭhi praśpiekt — Niezaležnaści ŭ Minsku), a pra vulicu, samuju doŭhuju ŭ krainie pa naźvie.
Adna z samych doŭhich nazvaŭ vulic hučyć tak: vulica Hierojaŭ abarony Bresckaj krepaści (29 litar). Znachodzicca jana, viadoma, u Breście i z paŭnočnaha boku abhinaje krepaść. Pa daŭžyni nazvy joj trochi prajhraje minskaja vulica Hierojaŭ 120— j dyvizii («Hierojaŭ Sto dvaccataj dyvizii» — heta 25 litar).
Moža padacca dziŭnym, ale hetaja bresckaja vulica, budučy vielmi doŭhaj pa naźvie, taksama źjaŭlajecca i adnoj z samych karotkich pa joj ža! Tamu što na kartach, u pryvatnaj pierapiscy, u abjavach i navat u aficyjnych dakumientach jaje nazvu časta pišuć prosta abrevijaturaj: vulica HABK.
Ale samaja-samaja doŭhaja nazva vulicy ŭ krainie znajšłasia ŭ vioscy pad nazvaj Kukaviačyna ŭ Viciebskim rajonie. Na kartach adna z troch jaje vulic nazyvajecca prosta: vulica Hryščanki. Ale kali my adkryjem aficyjny kadastravy rejestr, to ŭbačym, što całkam vulica nazyvajecca tak: vulica Hieroja Savieckaha Sajuza Piatra Łukjanaviča Hryščanki (44 litary biez uliku prabiełaŭ!).
Nazvanaja jana ŭ honar uradženca hetaj vioski, jaki staŭ lotčykam-źniščalnikam i prajšoŭ, a dakładniej — pralacieŭ u Druhuju suśvietnuju vajnu ad Kurska da Bierlina.
Škada, Stalina na vas niama! A nie: jość Stalin
Raźviančańnie kultu asoby Stalina adbyłosia jašče na XX źjeździe KPSS u 1956 hodzie. Z tych časoŭ šmatlikija vulicy ŭ honar byłoha pravadyra stali pieranazyvać u inšyja i znosić jaho manumienty.
U Minsku, naprykład, hałoŭny pomnik Stalinu na Centralnaj płoščy (ciapier — Kastryčnickaja) źnieśli ŭ 1961-m. Ale, jak akazałasia, i pomniki źnieśli nie ŭsie, i vulicy pierajmienavali nie ŭsie.
U Biełarusi jość prynamsi piać Stalinskich vulic:
- ahraharadok Dračkava (Smalavicki rajon);
- vioska Novaje Haradzišča (Biarezinski rajon);
- vioska Ladavičy (Ivanaŭski rajon);
- vioska Vialikaje Čornaje (Škłoŭski rajon);
- vioska Rahalina (Čerykaŭski rajon).
Akramia taho, u Minsku jość jašče vulica Hierojaŭ Stalinhrada, ale heta krychu inšaje.
Cikava, što kali adkryć daviednik vulic na sajcie Nacyjanalnaha kadastravaha ahienctva Biełarusi, to tam možna daviedacca, u honar kaho nazvanaja taja ci inšaja vulica. Dyk voś, pra ŭsie hetyja Stalinskija vulicy skazana tak:
«Karotkaja infarmacyja. Rasijski revalucyjanier, saviecki palityčny, dziaržaŭny, vajskovy i partyjny dziejač. Z 21 studzienia 1924 pa 5 sakavika 1953 hoda — kiraŭnik savieckaj dziaržavy. Hienieralisimus Savieckaha Sajuza».
Darečy, u Novym Haradziščy vulica Stalinskaja — heta naohuł adzinaja vulica vioski.
Ludzi redkaj prafiesii
U niekatorych haradach i pasiołkach Biełarusi (Viciebsk, Hrodna, Stoŭbcy, Stolin, Vilejka, Haradzieja, Snoŭ) jość vulica Cieraškovaj. Usie hetyja vulicy nazvanyja ŭ honar Valanciny Cieraškovaj, pieršaj u śviecie žančyny-kasmanaŭta.
U hetym fakcie amal ničoha niezvyčajnaha, akramia taho, što heta redki vypadak dla poźniesavieckaj tapanimiki, kali nazvu vulicy prysvoili ŭ honar jašče žyvoha čałavieka. Vulica Stalinskaja padčas žyćcia Stalina — zvyčajnaja sprava, a voś vulica imia kasmanaŭta padčas žyćcia hetaha samaha kasmanaŭta — užo redkaść.
Darečy, Valancina Cieraškova žyvaja dahetul i jašče z 1960-ch źjaŭlajecca to deputatam Viarchoŭnaha Savieta SSSR, to Dziarždumy Rasii.
Vulica z samaj niezvyčajnaj nazvaj
Na zvańnie vulicy z samaj niezvyčajnaj nazvaj mohuć pretendavać dziasiatki — jak u Minsku, tak i pa ŭsioj krainie. Ale, jak padajecca, hetaja vulica bje ŭsie rekordy.
Pasiołak Sokał prykładna na paŭdarozie pamiž Minskam i Nacyjanalnym aeraportam «Minsk» byŭ zabudavany śpiecyjalna dla tych, chto pracuje ŭ aeraporcie. Choć jon i znachodzicca daloka na vysiełkach, administracyjna heta ŭsio ž Kastryčnicki rajon Minska.
Na karcie kanca 1990-ch hadoŭ bačna, što paŭnavartasnyja nazvy ŭłasnyja tam majuć tolki vulicy, jakija iduć prykładna z poŭnačy na poŭdzień: Rabinavaja, Uźlotnaja, Tupaleva, Zornaja, Ramaškina. Vyklučeńnie — vulica Avijacyi, jakaja idzie ŭ šyrotnym kirunku (z zachadu na ŭschod) dy vulica Baramzinoj, jakaja idzie takoj litaraj «H».
Usie astatnija vulicy ŭ šyrotnym kirunku majuć tolki numary: 15-ja, 17-ja i hetak dalej. U nižniaj častcy karty Sokała źviartaje na siabie ŭvahu vulica ź dziŭnaj nazvaj 5A. Vyhladaje tak, jak časam numarujuć damy: stajać sabie damy №15 i №17, a potym pamiž imi ŭzvodziać jašče adzin, — i jamu prysvojvajuć №15A.
I nibyta taki padychod padajecca pravilnym i ŭ vypadku z vulicami, ale ŭsio ž vulica 5A lažyć nie pamiž 5-j i 6-j, a pamiž 5-j i 16-j. Pryčym vulica 5A — heta nie pamyłka druku, u śpisie ŭsich vulic Minska znoŭ bačym jaje.
Takaja dziŭnaja nazva vulicy zachoŭvałasia na praciahu niekalkich hadoŭ. Potym vulicu 5-ju pierajmienavali ŭ Biarozahorskuju, 16-ju — u Dakutovič, a vulicu 5A nijak nazyvać nie stali, ciapier heta bieznazoŭny prajezd.
Vulica z samaj ekzatyčnaj nazvaj
Tak, vulica z samaj niezvyčajnaj i vulica z samaj ekzatyčnaj nazvaj — heta nie abaviazkova adna i taja ž vulica. A ŭ našym vypadku heta dakładna dźvie roznyja vulicy.
Čamu? Dy tamu, što samaja ekzatyčnaja vulica znajšłasia ŭ Hrodnie. Jana tak i nazyvajecca: vulica Ekzatyčnaja! Znachodzicca ŭ samaj paŭnočnaj častcy horada, u mikrarajonie Łapienki. Voś hety niepryhladny prajezd sa žvirovym pakryćciom i jość vulica Ekzatyčnaja.
U Minsku śviatar aśviaciŭ akvapark z 10-mietrovaha tramplina
Realny dom, pabudavany biełaruskimi architektarami, moža stać kanstruktaram LEGO
Trahiedyi na piešachodnych pierachodach: čamu kiroŭcy źbivajuć ludziej? Instruktar nazyvaje pamyłki
Na aŭkcyjon vystaŭlajuć siadzibu ŭ Padarosku, zabranuju ŭ miecenata
Kamientary