Ź jeŭrapiejcaŭ śmiajalisia, a soniečnaja enierhija sapraŭdy zamianiła rasijski haz — pazityŭnaja statystyka
Siońnia ŭ Jeŭropie amal kožny druhi kiłavat pastupaje ad adnaŭlalnych krynic enierhii. Na dolu vykapniovaha paliva zastałasia tolki tracina.
Niezaležny analityčny centr Ember, jaki śpiecyjalizujecca na daśledavańniach u halinie enierhietyki, apublikavaŭ ahlad elektraenierhietyki ŭ ES za 2024 hod z analizam hadavych danych pa vytvorčaści i popytu na elektraenierhietyku ŭ 27 krainach.
Analiz pakazaŭ, što za hod vytvorčaść soniečnaj enierhii vyrasła na 22% u paraŭnańni z 2023 hodam i ŭpieršyniu abahnała vuhalnuju, jakaja z treciaj pa vieličyni krynicy enierhii pieramiaściłasia na šostaje miesca (9,8% ahulnaha abjomu vytvorčaści). Ciapier na dolu soniečnaj enierhii prypadaje 11% ahulnaha abjomu vytvorčaści.
Vytvorčaść soniečnaj enierhii raście ŭ kožnaj krainie ES, u toj čas jak vuhal stanovicca ŭsio bolš marhinalnym. Bolš za pałovu krain ES albo nie majuć vuhalnaj enierhii, albo jaje dola ŭ ich enierhabałansie składaje mienš za 5%.
U toj ža čas piaty hod zapar nazirajecca źmianšeńnie spažyvańnia hazu. U spałučeńni z čarhovym źmianšeńniem popytu na vuhal, jak adznačajuć aŭtary, heta skaraciła ahulnyja škodnyja vykidy ŭ siektary elektraenierhietyki ŭ 2024 hodzie da ŭzroŭniu nižej za pałovu pikavaha značeńnia 2007 hoda.
Jak adznačajecca ŭ ahladzie, dziakujučy pašyreńniu vietravoj i soniečnaj enierhietyki adnaŭlalnyja krynicy enierhii vyraśli z 34% u 2019 hodzie da 47% u 2024 hodzie, u toj čas jak dola vykapniovaha paliva źniziłasia z 39% da histaryčnaha minimumu ŭ 29%.
Značny prahres prynios vyhady, jakija vychodziać za ramki skaračeńnia vykidaŭ. Strukturny rost vietravoj i soniečnaj enierhietyki skaraciŭ vydatki ES na impart vykapniovaha paliva i ŭraźlivaść da impartnaha hazu.
Pa acenkach ekśpiertaŭ, biez pavieličeńnia vietravoj i soniečnaj mahutnaści z 2019 hoda ES impartavaŭ by na 92 miljardy kubamietraŭ bolš hazu i na 55 miljonaŭ ton bolš kamiennaha vuhalu, što abyšłosia b u 59 miljardaŭ jeŭra.
Jak adznačajuć aŭtary, soniečnaja enierhija praciahvaje zastavacca samaj chutkarastučaj krynicaj enierhii ŭ ES, ale dla padtrymańnia rostu i dla taho, kab spažyŭcy mahli ŭ poŭnaj miery skarystacca pieravahami soniečnaj enierhii, jeŭrapiejskaja enierhasistema pavinna stać bolš hnutkaj i pavialičyć mahčymaści zachoŭvańnia vyrablenaj enierhii.
U 2024 hodzie vialikaja kolkaść soniečnaj enierhii spryjała źnižeńniu cen na elektraenierhiju ŭ siaredzinie dnia, a časam navat pryvodziła da «admoŭnych cen» — kali z-za praźmiernaści prapanovy jana pradavałasia na rynkach nižej za nul.
Dola «admoŭnych cen» na elektraenierhiju za hod pavialičyłasia ŭdvaja — z 2% usiaho času ŭ 2023-m da ŭ siarednim 4% u 2024 hodzie. Ember adznačaje, što hetaja źjava nazirałasia praktyčna va ŭsich krainach ES.
Na dumku analityčnaha centra, takija vahańni cenaŭ na elektraenierhiju mohuć dapamahčy spažyŭcam źnizić svaje rachunki, kali atrymajecca zrušyć popyt na pieryjady, kali vypracoŭvajecca lišak soniečnaj enierhii. Pastaŭščyki taksama mohuć zachoŭvać zališniuju elektraenierhiju, jakaja vyrablajecca ŭ hadziny pikavaj vytvorčaści, i raźmiarkoŭvać jaje, kali popyt znoŭ uzrastaje, naprykład, u viačerni čas.
Pavodle danych Ember, vytvorčaść i ŭstanoŭka batarej dla zachoŭvańnia enierhii značna vyraśli za apošnija hady. Ich ahulnaja mahutnaść dasiahnuła 16 hihavat (HVt) u 2023 hodzie ŭ paraŭnańni z 8 HVt u 2022-m. Adnak hetyja mahutnaści skancentravanyja ŭ asnoŭnym u niekalkich krainach: 70% najaŭnych batarej na kaniec 2023-ha znachodzilisia ŭ Hiermanii i Italii.
Jak adznačajuć ekśpierty, chutki pierachod na čystuju enierhiju i ŭkaranieńnie rašeńniaŭ dla pavyšeńnia hnutkaści stanoviacca klučavymi faktarami kankurentazdolnaści ES, a adnaŭlalnyja krynicy enierhii i sistemy zachoŭvańnia — asnoŭnymi aporami enierhietyčnaha pierachodu.
Kamientary
a kto po-umnieje i po-smyšleniej idut vpieried... a duraċjo, kak vsiehda, potom budiet pytaťsia dohnať... sud́ba u nich takaja: dohoniať