Tefłon -– cudoŭny materyjał! Ujavicie sabie: da jaho nie lipnie tłušč i brud, nie pryharaje ježa, skatvajecca vada… Ci dziva, što jaho ŭsio bolš vakoł nas? Sučasnamu čałavieku ŭniknuć tefłonu ciažka, amal niemahčyma. Abšyŭka samalota, kremy ad pryščoŭ, vopratka dla turyzmu, mikraschiemy ŭ kampjutarach, zubnyja nici, upakoŭki praduktaŭ charčavańnia, piena dla tušeńnia pažaru, mebla, matrasy dla chatnich žyviołak, srodki dla myćcia posudu… Śpis litaralna biaskoncy. Ale najbolš nas cikavić, zrazumieła, tefłonavy posud: ci biaśpiečna im karystacca?
Pačniom z taho, što z 2004 hoda na pradpryjemstvie DuPont u haračych tefłonavych cechach ludzi pracujuć u reśpiratarach. Bo pary tefłonu (a dakładniej, pierftoraktanavaj kisłaty) pačynajuć vydzialacca ŭžo pry nahrevie da 202 hradusaŭ. Mikraskapičnyja čaścinki pry hetym traplajuć u lohkija, vyklikajučy śmierć u ptušak, a ŭ ludziej — simptomy palimiernaj dymavoj harački, upieršyniu zafiksavanaj na zavodzie ŭ 1950 hodzie.
Ekśpierty Environmental Working Group vyjavili, što tefłonavaja patelnia ŭžo za 2—5 chvilin nahravajecca značna macniej, čym ukazvaje vytvorca.
Nie ŭsie navukoŭcy ličać dakazanym, što nakapleńnie tefłonu ŭ arhaniźmie pryvodzić da źnižeńnia zdolnaści zaciažaryć. Ale kampanija-vytvorca ŭžo vypłaciła miljonnyja kampiensacyi ludziam, čyjo zdaroŭje padarvaŭ tefłon, jaki nakoplivajecca ŭ čałaviečym ciele, patencyjna moža vyklikać rak. I vielmi ciažka vyvodzicca.
Prypiortaje faktami, kiraŭnictva kampanii navat paabiacała spynić vytvorčaść tefłonavych patelniaŭ z 2015 hoda. Ci znajšli jany alternatyvu cuda-materyjału? Pabačym. Ale varta ŭžo siońnia prytrymlivacca prostych praviłaŭ.
1. Kali admovicca ad tefłonavaha posudu całkam na karyść čyhunnych patelniaŭ, kieramičnych harščkoŭ dy rondlaŭ ź nieržaviejki nie atrymlivajecca, chacia b nie pierahravajcie patelniu: pakryćcio ad hetaha paškadžajecca chutčej, čym ad škrebańnia videlcam. Mianiajcie patelniu raz na 1—2 hady, navat kali na joj niama vidavočnych defiektaŭ, i adrazu ž -– kali defiekty jość.
2. Nie kuplajcie ježu chutkaha pryhatavańnia ŭ pakunku dla razahrevu ŭ mikrachvaloŭcy -– upakoŭka ŭtrymlivaje tefłon.
3. Vopratku z tefłonam vy, zrazumieła, nie hrejcie da 200 hradusaŭ, ale nie varta rabić jaje štodzionnaj.
4. Kali na kremie, pienie, łaku vy bačycie «fluoro», «perfluoro» ci PTFE — tam utrymlivajecca tefłon. Ci budziecie nanosić jaho na cieła — vyrašać vam.
Narešcie, vy možacie zrabić ekałahičnaje antypryharnaje pakryćcio svaimi rukami). Źmiašajcie i ŭźbicie miksieram 1 šklanku muki, stolki ž kulinarnaha tłušču albo toplenaha masła, stolki ž aleju (abjom pavialičycca ŭdvaja). Dadavajcie muku, pakul nie dasiahniacie hustaty śmiatany. Nanoście na pavierchniu posudu tonkim słojem pendźlikam pierad zapiakańniem miasa ci ryby. Strava nie padharyć, a posud lohka admyjecca.
29-hadovaha mytnika abvinačvajuć u zdradzie dziaržavie1
Kamientary