Što pahladzieć. Top-6 ukrainskich filmaŭ roznych časoŭ, kab lepš zrazumieć charaktar ukraincaŭ i kulturu krainy
Ciapier, kali da Ukrainy i jaje naroda pryciahnutaja ŭvaha ŭsiaho śvietu, prapanujem paznajomicca bližej z ukrainskim kiniematohrafam. Voś šeść vartych uvahi filmaŭ.
«Viasiołka»
Heta samaja staraja stužka ŭ našaj padborcy. «Viasiołku» režysior Mark Danski źniaŭ u 1943 hodzie ŭ Siaredniaj Azii, kudy evakujavali Kijeŭskuju kinastudyju. Scenaryj dla karciny pisali na asnovie viadomaj apovieści, zasnavanaj na sapraŭdnaj historyi partyzanki Alaksandry Drejman. Razam z novanarodžanym synam jana była zamučanaja fašystami, bo admoviłasia paviedamić kaardynaty svajho atrada.
«Viasiołka» atrymała pryznańnie va ŭsim śviecie. Hetaja karcina maje hałoŭny pryz Asacyjacyi kinakrytykaŭ ZŠA i Najvyšejšuju premiju haziety Daily News «Za lepšy zamiežny film u amierykanskim prakacie 1944 hoda».
«Viasiołka» natchniała vialikich italjanskich režysioraŭ — pradstaŭnikoŭ italjanskaha niearealizmu: Fiederyka Fielini, Łukina Viskonci, Raberta Rasielini.
«U boj iduć adny staryja»
Kultavaja stužka 1973 hoda, cytaty ź jakoj, jak i hałoŭnaja pieśnia «Smuhlanka», šyroka razyšlisia. «U boj iduć adny staryja» — praniźlivaja historyja pra eskadryllu lotčykaŭ, dzie vopytnyja piłoty, tak zvanyja «staryja», vučać navabrancaŭ praviłam žyćcia, śmierci i kachańnia. A kali ciažka, padymajuć sabie nastroj bajavymi pieśniami.
Karcinu zdymali na Kijeŭskaj kinastudyi. Leanidu Bykavu, režysioru i vykanaŭcu hałoŭnaj roli, stužka dała mahčymaść realizavać dziciačuju maru i navučycca kiravać samalotam.
Scenaryj filma šmat u čym zasnavany na realnych padziejach: padčas vajny ŭ Čyrvonaj armii nasamreč isnavała «piajučaja» eskadrylla, a historyja kachańnia hierojaŭ stužki biare pačatak ad sapraŭdnaj historyi dvuch hierojaŭ Savieckaha sajuza.
«Cieni zabytych prodkaŭ»
«Cieni zabytych prodkaŭ» źniaŭ Siarhiej Paradžanaŭ u 1965 hodzie pavodle apovieści ŭkrainskaha piśmieńnika, jaki stvaraŭ u kancy XIX — pačatku XX stahodździaŭ, Michajły Kaciubinskaha.
Heta historyja pra dva huculskija rody, što daŭno varoža staviacca adzin da adnaho. U takich abstavinach naradžajecca kachańnie Ivana i Maryčki, što pachodziać z hetych varožych rodaŭ, ale ž viek Maryčki niadoŭhi.
Pierad nami — historyja ŭkrainskich Ramea i Džuljety, a taksama i himn kultury Zachodniaj Ukrainy.
«Kibarhi»
2014 hod, bajavyja dziejańni pamiž uzbrojenymi farmavańniami DNR i ŭkrainskaj armijaj, terytoryja Danieckaha aeraporta. Voś miesca i čas, pra jakija raskazvaje stužka «Kibarhi» (2017), — adzin z samych supiarečlivych ukrainskich filmaŭ apošniaha času. Jon pryśviečany historyi dvuchtydniovaha bajavoha dziažurstva ŭkrainskich vajskoŭcaŭ u paškodžanym budynku Danieckaha aeraporta (usio supraćstajańnie na jaho terytoryi zaniało šmat miesiacaŭ).
Stužka sabrała va Ukrainie rekordnuju kasu — bolš za 8 miljonaŭ hryŭniaŭ, paŭmiljona ź jakich stvaralniki «Kibarhaŭ» paabiacali pieraličyć na karyść ukrainskaj armii.
Vodhuki krytykaŭ na film byli roznyja, ale ž karcina dakładna akazałasia dla ŭkraincaŭ vielmi aktualnaj. Ciapier zdajecca, jana jašče bolš važnaja.
«Zachar Bierkut»
Heta sumiesnaja ŭkrainska-amierykanskaja stužka 2019 hoda, jaje słohan — «U voli maja sutnaść». Jak i minuły film u našaj padborcy, «Zachar Bierkut» — historyja pra bajavoje supraćstajańnie, tolki ŭ hety raz padziei razvaročvajucca ŭ 1241 hodzie padčas manholskaha našeścia. Supołka palaŭničych z Karpat abaraniaje miascovyja pasieliščy ad manholskaha chana, jaki žadaje ich źniščyć.
Scenaryj da «Zachara Bierkuta» napisany na asnovie adnajmiennaj apovieści ŭkrainskaha kłasika Ivana Franko. Saŭndtrek da filma stvarali jašče adny kłasiki, tolki sučasnyja — ukrainski hurt «Okiean Jelzi».
«Maje dumki cichija»
Skončym padborku stužkaj pra mir. «Maje dumki cichija» — trahikamiedyja 2019 hoda ź niešabłonnym humaram.
«Dumki» — historyja pra viečnyja kaštoŭnaści, prablemu baćkoŭ i dziaciej. U jaje centry — ukrainiec Vadzim, jakoha maci nie puskaje na pracu ŭ Kanadu, ale ž jon vielmi žadaje emihravać.
Pieražyvańni, emocyi, dumki Vadzima i jaho maci — toje, što razumiejuć va ŭsich krainach i siemjach, jakija bačyli vialikija chvali emihracyi, to-bok i ŭ Biełarusi taksama.
Heta hłybokaja kamiedyja, jakaja pakidaje ŭ sercy smutak i daje hlebu dla razvah.
Što pahladzieć. «Miunchien: na miažy vajny» — špijonski tryler pra Miunchienskuju zmovu, jaki pakidaje adčuvańnie dežaviu
Film tydnia: «Łułu i Bryhz». Śvietłaja historyja pra toje, jak čałaviek i sabaka źmianili adzin adnaho
«Hłabalna niama roźnicy pamiž mnoj, Paźniakom i Cichanoŭskaj». Čym siońnia žyvie dysident Viačasłaŭ Siŭčyk — vialikaja hutarka9
Kamientary