Падчас форуму «Беларусы годныя лепшага», які прайшоў у Варшаве, Франак Вячорка расказаў пра пашпарт Новай Беларусі і паказаў той самы дакумент з Пагоняй.
Дарадца Ціханоўскай адзначае, што дэмакратычныя сілы працуюць над тым, каб дапамагчы беларусам замежжа з легалізацыяй.
«Гэта вырашэнне пытанняў з легалізацыяй, пашпарты замежніка, каб не патрабавалі апастыль, каб вы атрымлівалі доўгатэрміновыя ДНЖ ці міжнародную абарону. Гэта застаецца нашым прыярытэтам, каб тыя беларусы, якія церпяць ад пераследу рэжыму, не пакутавалі ў іншых краінах ад таго, што з імі робіць Лукашэнка.
Але ёсць доўгатэрміновае рашэнне, і мы яго будзем рабіць у любым разе, мы павінны яго давесці да канца — гэта наш пашпарт. Адно не пярэчыць іншаму. Гэты пашпарт не заменіць пакуль што ні вашых ДНЖ, ні пашпартоў замежніка, але гэты пашпарт — зачын на будучыню. Магчыма, што гэты пашпарт вернецца ў дэмакратычную Беларусь».
Вячорка адзначае, што пашпарт новай Беларусі біяметрычны і электронны, таму ён будзе актуальным і ў бліжэйшыя гады. Цяпер ёсць прагрэс у выдачы беларусам замежжа пашпарта замежніка — шэраг краін за апошні год спрасцілі для беларусаў умовы атрымання дакументаў. Але большасць краін ЕС, не кажучы пра Каўказ і Балканы, не выдаюць такі дакумент, таму дэмсілы будуць змагацца за статус пашпарта новай Беларусі менавіта ў такіх краінах.
Паводле слоў Франака Вячоркі, у гэтага пашпарта будзе не толькі сімвалічная роля, хаця ў палітыцы і гэта важна. Ёсць і другая задача — палітычная:
«Як толькі мы пачынаем гаварыць пра пашпарт у некаторых краінах, яны (мясцовыя палітыкі. — «НН») кажуць: «А можа, мы лепш зробім 10-гадовыя пашпарты замежніка дзеля вас усіх? Калі ласка, давайце вырашаць! То-бок ужо цяпер ускосна частка праблемаў вырашаецца толькі тым, што гэты праект пачаўся.
Мы спадзяемся, што гэты пашпарт таксама раскажа беларускую гісторыю: тое, што сотні тысяч людзей праз рэпрэсіі вымушаныя з’ехаць з Беларусі, не могуць атрымаць дакументы, пашпарты замежніка. Гэта, безумоўна, прыцягне ўвагу да Беларусі ў свеце».
Вячорка таксама абяцае, што пашпарт атрымае і практычнае вымярэнне:
«Чым больш будзе выдадзена пашпартоў, тым больш у нас будзе аргументаў пры размове з замежнымі палітыкамі казаць, што гэта важна для беларусаў: маўляў, тысячы беларусаў атрымалі гэтыя пашпарты, яны верыфікаваныя і ім патрэбныя магчымасці легалізавацца, атрымаць ДНЖ і ўрэшце рэшт падарожнічаць».
Паводле слоў Франака, ніводзін пашпарт не будзе выдадзены, пакуль не скончыцца аўдыт праекта па пытаннях бяспекі, на гэта трэба яшчэ некалькі тыдняў. Але ўжо сёння на сайце Беларускага пашпартнага цэнтра можна пакінуць заяўку-перадзамову на атрыманне пашпарту.
«Мы пачынаем выдаваць дакументы, не чакаючы афіцыйнага прызнання. Каб стварыць істотную колькасць дакументаванай базы грамадзян Беларусі, патрэбны пэўны час. Пашпартны цэнтр працуе ў Вільні, але задача ў перспектыве адкрыць яго і ў Польшчы, і па магчымасці ва Украіне.
Перадзамову адкрываем сёння, да 31 сакавіка скончацца ўсе неабходныя аўдыты. Гэта была ў тым ліку галоўная крытыка пашпартнага праекта — як будуць захоўвацца даныя і ці не трапяць яны ў рукі рэжыму. Перамовы з уладамі мы вядзем да жніўня, і тады мы ўжо будзем мець адказы і разуменне, у якіх краінах ёсць прагрэс па статусе пашпарта і які ён. Наша задача — каб да канца года пашпарт быў унесены з тым ці іншым статусам у базу ЕС».
У планах — да канца 2025 года прысвоіць гэтаму пашпарту статус у базе дакументаў ЕС.
«Наша Нiва» — бастыён беларушчыны
ПАДТРЫМАЦЬСтала вядома імя чалавека, якога сілавікі назвалі першым затрыманым па справе «Гаюна»17
Каментары